LEYLA İLE MECNUN ZİYARETGAHI

03 Eylül 2013

18:29

LEYLA İLE MECNUN ZİYARETGAHI

Sandıklı ile Dutağaç köyü arasında kendi adıyla anılan “Mecnun” tepesi isimli mevkidedir. Sandıklı Pazar yerinden ve Akdere içersinden toprak yolla gidilir. Sandıklı’ya yaklaşık 4 km. kadardır. Taşlarla yığılmış olup daha çok Yörük mezarlarına benzemektedir. Herhangi bir kitabesi yoktur. Burada iki mezar bulunmakta olup birisi Leyla diğeri ise Mecnun’a ait olduğu söylenmektedir.İki mezarın ortasında ise iki aşığı ayıran cazı karıyı temsil eden bir dikenli çalı bulunmaktadır. Bu mezarların iki Yörük gencine ait olduğu söylenmektedir. Birbirlerini seven iki gencin aileleri arasında geçmişten gelen bir husumet bulunmaktadır. Fakat iki gencin birbirlerini sevmelerine bu bir engel değildir. Ama aileler buna karşı gelirler. Cazı karı onları görerek ayırmaya çalışır. İki genç el ele verip birlikte kaçarlar. Cazı karı her iki aileye de onların yerini söyler. Orada kanlı bir kavga olur. Olay sırasında iki genç aşık ölür. Cazı karı da onların arasında can verir.Daha sonra iki gencin mezarı yapılır. Cazı karının kanının aktığı yerden ise dikenli bir çalı biter. Dünyada birbirine kavuşamayan iki genci toprağa girdikten sonra bile birbirlerinden ayırır. Dikenli çalı nedeniyle yine kavuşamazlar. Olayı bilen bir çok çoban defalarca bu dikenli çalıyı söker atar, olmadı yakar. Ama dikenli çalı her defasından yeniden çıkar, yeşerir.

Bu üzücü olay sonrası iki sevdalı gence yöre halkı çok bildikleri aynı kaderi kaderi paylaşan “Leyla ile Mecnun” adını vermişler. Asıl isimleri bilinmemekle birlikte böyle bir olayın meydana geldiğini büyüklerinden dinleyenlerin olduğu bilinmektedir. Hatta bu iki sevdalı genç ardından yakılan türkü ve ağıtlarında olduğunu biliyoruz.[1] Bu olay üzerine yakılan ağıttan bazı dörtlükler:

Kalk gidelim Gumaların düzüne

Zalım baban uymuş elin sözüne

Yurt tutalım varıp Sandıközüne[2]

Allah yazmış, kullar bozar arayı.

Ayaklanmış oba yürümüş

Eşkin atlar dağı toza bürümüş

Saçlarından tutup eller sürümüş

Allah yazmış, kullar bozar arayı.

Beyoğlu bey kızı bulmuş dengini

Gahpe dünya etmiş bize fendini

Aramızda bitmiş çalı dikeni

Allah yazmış, kullar bozar arayı.

Halk İnaçları: Burası birbirini seven ve kavuşmak isteyen gençler tarafından ziyaret edilmektedir. Genellikle genç erkeklerin ziyaret ettiklerini çobanlar söylemektedir. Burada sevdiğine kavuşmak için dua edilerek hacet dilenmektedir. Mum yakıldığı da görülmektedir.

Bu acı olayı unutmayan yöre halkı Leyla ile Mecnun ile ilgili bir çok efsane üretmiş olup bu hikaye ve destanların bir kısmı günümüze kadar nesilden nesile aktarılarak varlığını sürdürmüştür. Yine Leyla ile Mecnunla ilgili farklı ağıtların yakıldığını biliyoruz.[3]

Ama bunların bir çoğu da zamanında kayıt altına alınmadığı için unutulmuştur.

Kaynak:Ali Osman KARAKUŞ,Sandıklı Türbeleri ve Türbelerle İlgili Halk İnançları cilt.2 s.304-306 Ankara, 2013

[1] Yaklaşık 1993 yılında bu ağıdı o yıllarda 85 yaşında olan bir nineden derlemiştim.Daha sonraki yıllarda ise tez hazırladığını söyleyen bir eğitimciye vermiştim. Bu derleme bir daha geri gelmedi. Kaybolduğu söylendi. Ağıdı derlediğim kaynak kişi ise çoktan ölmüş olmasından dolayı bir daha derleme şansını yakalayamadım. Yaklaşık otuzun üstünde dörtlükten oluşan bu ağıtın en çok hoşuma giden bazı dörtlüklerini ezberlemiş ve sonraları defterime kaydetmiştim.

[2] Sandıközü bu civara yakın olduğunu bildiğimiz Osmanlı döneminin Sandıklı kazasına bağlı bir köyümüzdü.

-[3] K.K. Selçik Köyünden Ali Özdemir

Ali Osman Karakuş hakkında:

Ali Osman KARAKUŞ 1977 yılı kışında Sandıklı'da doğdu. İlkokulu Bekteş Köyünde, Liseyi ise Sandıklı Lisesinde okudu. Yayın hayatına şiirle ilkokul sıralarında başladı. Şiirlerinde Ozan Çulsuz mahlasını kullanmaktadır. Türk Yurdu, Türk Yurtları, Türk Edebiyatı, Yesevi, Sevgi Yolu, Gülpınar,Ozanca,Beldemiz Afyon,Dört Mevsim Sandıklı, Pankobirlik gibi dergilerde şiir ve araştırma yazıları yayınlandı. Bunun yanı sıra uzun yıllar çeşitli yerel radyolarda sunuculuk ve kültürel proğram yapımcılığı yaptı. Yerel araştımalara ağırlık veren yazarın araştırma ve şiirleri, Sandıklı Yurt Sesi, Sandıklı Sesi, Sandıklı Yıldızı, Sandıklı Termal gazetelerinde yazı dizisi olarak yayımlandı. Şairlik yönü ağır basan yazar değişik antolojilerde de yer almıştır. Bunlardan bazıları şöyledir, Türkiye Ozanlar Antolojisi, Afyonkarahisarlı Halk Ozanları Antolojisi, Ozanlar Güldeste, Ozanlar Duygu Seli, Anonim Üç, Çam sakızı Çoban Armağanı. Sandıklı araştırmaları konusunda çeşitli komisyonlarda görev almıştır. Yayınlanmış Ortak çalışmaları: Yakamoz (Şiir) Geçmiş Zaman Olur ki Fotoğraflarla Sandıklı cilt.1 Geçmiş Zaman Olur ki Fotoğraflarla Sandıklı cilt.2 Gün Olur Asra Bedel Sandıklı Kilimleri Yazarın yayınlanmış diğer serleri ise şöyledir; -Elif (Şiir) -Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Tarihte Sandıklı -Sandıklı Folkorundan Damlalar Cilt.1 -Şifalı Frigyanın İncisi Hüdai Kaplıcaları -Oku Beni Yaz Beni / Şehitler Destanı -Yunus Emre Türbesi -Sandıklı Ulu Cami -Tarihi Sandıklı Hisarı -Hüdai Kaplıcaları -Akdağ Tabiat Parkı -Sandıklı Türbeleri ve Türbelerle ilgili Halk İnançları Cilt.1 -Dediler ki Vatan Sağolsun, Sandıklı'lı Şehitlerimiz. Araştırma çalışmaları devam eden yazar çeşitli bilimsel toplantılarda Sandıklı ile ilgili bildiriler sunmuştur. 2011 yılında yapılan Sandıklı Araştırmaları Sempozyumunda düzenleme kurulu üyeliğini de yapan yazar,“Sandıklı Türbeleri ve Halk Kültürüne Etkileri” isimli bir bildiri sunmuş olup sempozyum bildirileri Ege Üniversitesi tarafından aynı isimle kitaplaştırılmıştır. Yazarın hazırlığı tamamlanmış baskıya hazır eserleri ise şöyledir; -Geçmiş Zaman olur ki Fotoğraflarla Sandıklı Cilt.3 (Komisyon) -Şeyh Safa Hayatı ve Divanı -Sandıklı Türbeleri ve Türbelerle İlgili Halk İnançları Cilt.3 -Sandıklı Yöresinde Mani Söyleme Geleneği ve Sandıklı Halk Manileri -Sandıklı Efsaneleri -Sandıklı ve Çevresinde Masal Söyleme Geleneği ve Sandıklı Masalları -Sandıklı Folklorundan Damlalar-2 -Gurbette Yalnız bir Şair, Sandıklı'lı Fikri -Sandıklı'lı Şair ve Yazarlar Antolojisi -Sandıklı ve Çevresinde Eğlence Kültürü (Çocuk ve Yetişkin Oyunları) -Sandıklı ve Çevresinde Köy Odası Geleneği -Han Buyruğu (Şiir) -Zemheride Açan Çiğdem (Şiir) -Köyden Şehre Mektuplar (Şiir) -Sandıklı'da Sporun Dünü Bu günü -Kaybolan Değerlerimiz -Sandıklı Halkevi Kuruluş ve Faaliyetleri -Şiirlerle Sandıklı Antolojisi -Hikayeli Sandıklı Türküleri ve Yeni Türkü Derlemeleri Araştırması devam eden çalışmaları: -Sandıklı ve Çevresinde Halk Hekimliği ve uygulamaları -Tarih ve Folklor Açısından Kasaba ve Köylerimiz / -Sandıklı'da Kitabeli Yapılar ve Sandıklı Kitabeleri -Sandıklı ve Çevresinde Halk İnançları ve Uygulamaları -Meşhur Lakaplar ve Hikayeleri -Sandıklı Sözlüğü gibi araştırma çalışmaları devam etmektedir. Araştırmaya olan merakı ile ortaokul sıralarında Osmanlı Türkçesini öğrendi. Öğrenim hayatına ise Anadolu Üniversitesi Tarih Fakülte- sinde devam etmekte olan yazar halen Dinar Pancar Ekicileri Kooperatifi Sandıklı Satış Mağazasında görevli olup evli ve üç çocuk babasıdır.