PENTAPOLİS ŞEHİRLERİ -HİEROPOLİS (KOÇHİSAR)

Ali Osman Karakuş

20 Aralık 2012

08:16

Yorum Yok

PENTAPOLİS ŞEHİRLERİ -HİEROPOLİS (KOÇHİSAR)

Sonradan Pentapolis’in consul merkezi olan bu şehrin adı yaklaşık olarak 4 km. uzaklıkta bulunan yakınında bulunan

Agrosthermon’dan (Hüdai Kaplıcaları) dolayı kutlu şehir anlamına gelmektedir.

Yunan mitolojisinde şehir, şifa ve sağlık tanrısı da olan Apollon için uzun bir porfir taşından yapılmış sütun üzerine tunçtan bir heykelini koymuştur. Bu sütün günümüzde ise İstanbul-Çemberlitaş’ta bulunmaktadır. Buna benzer eserlerin bir kısmı Hüdai Kaplıcalarında sergilenmektedir.

Hieropolis’in diğer kutlu şehirlerden (Hierapolislerden) ayrılması için “O” harfi ile yazılması gelenek olmuştur. Şehrin sikkelerinde bu açıkça görülmektedir. Koçhisar’ın kuzeyinde peripteral bir tapınağa ait kalıntılar yer almaktadır. Men Karou’a ithaf edildiği bilinen bu tapınağın işçiliğinin kaba olduğu gözlenmektedir. Daha önce bahsettiğimiz Apemia’dan gelen ikinci kral yolu buradan geçmektedir. Buna rağmen, Hieropolis bir ticaret şehri değildir.

Şehri önemli kılan kendisine yakın olan şifalı kaplıcası ve tapınaklarıdır. Bu sebeple Hieropolis karşımıza vadinin dini merkezi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu şehrin halkından Hieropolitai ya da Hierapolitai şeklinde bahsedilmektedir. Bu sebeple çok ziyaret edilen önemli şehirlerden birisi konumuna gelmiştir.

Şehir düz ova içersinde kurulduğu için yüksek kalesi yoktur. Daha sonraları Hristiyanlığın gizli ve daha çabuk yayılması sebebiyle önem kazanarak Pentapolis şehirlerinin merkezi ilçesi oldu. Şehrin erken hıristiyan olmuş Belediye Başkanı Markos Everkios dinini gizlemeyi başarmış,şehir adına Roma’ya gitmiş, şehir için iyi işler görmüş ve Montanistlerle mücadele ederek temiz hıristiyanlık dinini savunmuş birisi olarak ün yapmıştır.

Bu şehirde de diğer Pentapolis şehirlerinde olduğu gibi kazı ve araştırmalar yapılmamıştır. Koçhisar Köyü kıyısında bulunan bir arsada köylüler tarafından bulunmuş bir erkek heykeli (tam boy) Afyon Arkeoloji Müzesi’ne kaldırılmış ve yerinde arama yapılmıştır.

Yakılmış bir binanın köşesinde diğer putlar (Pan ve Diyonizos) ile birlikte bulunmuş bu heykelin ayak tarafında bir yanık izi görülmüştür. Tarihlerde bir Roma generali tarafından Hieropolis’in yakıldığı bilgisini böylece Hieropolis’e bağlamak gerekiyor.

Roma Cumhuriyeti’nde, para basmaya başlamış olan şehir Nerva ve Elagabalus’un hükümdarlıkları arasında ki zaman içersinde de zaman zaman sikke basmıştır.

Hieropolis şehri il merkezi Synnada ile birlik ve kardeşlik kurarak ortak sikke basmışlardır.Bu iki şehrin ortak madolyonunda Synnada Zevs’i ayakta lir çalan bir peri ile resmedilmiştir.Şehir sikkelerinde tapınaklarında bulunan Zevs (Ayakta), Kybele, Demeter, Artemis, Herkül, Asklepios, Hedes ve Serapis heykelleri özel olarak ay yıldızlı alem resimleri bulunmaktadır. Pentapolis şehirlerinde şimdiye kadar bir kazı ve araştırma çalışmasının yapılmadığından bahsetmiştik. Burada yapılacak bilimsel çalışmalar bize bu şehirler hakkında çok şeyler kazandıracaktır. Özellikle ilçemizde turizm sektörünün gelişmesine büyük etken olacaktır.

Ali Osman Karakuş hakkında:

Ali Osman KARAKUŞ 1977 yılı kışında Sandıklı'da doğdu. İlkokulu Bekteş Köyünde, Liseyi ise Sandıklı Lisesinde okudu. Yayın hayatına şiirle ilkokul sıralarında başladı. Şiirlerinde Ozan Çulsuz mahlasını kullanmaktadır. Türk Yurdu, Türk Yurtları, Türk Edebiyatı, Yesevi, Sevgi Yolu, Gülpınar,Ozanca,Beldemiz Afyon,Dört Mevsim Sandıklı, Pankobirlik gibi dergilerde şiir ve araştırma yazıları yayınlandı. Bunun yanı sıra uzun yıllar çeşitli yerel radyolarda sunuculuk ve kültürel proğram yapımcılığı yaptı. Yerel araştımalara ağırlık veren yazarın araştırma ve şiirleri, Sandıklı Yurt Sesi, Sandıklı Sesi, Sandıklı Yıldızı, Sandıklı Termal gazetelerinde yazı dizisi olarak yayımlandı. Şairlik yönü ağır basan yazar değişik antolojilerde de yer almıştır. Bunlardan bazıları şöyledir, Türkiye Ozanlar Antolojisi, Afyonkarahisarlı Halk Ozanları Antolojisi, Ozanlar Güldeste, Ozanlar Duygu Seli, Anonim Üç, Çam sakızı Çoban Armağanı. Sandıklı araştırmaları konusunda çeşitli komisyonlarda görev almıştır. Yayınlanmış Ortak çalışmaları: Yakamoz (Şiir) Geçmiş Zaman Olur ki Fotoğraflarla Sandıklı cilt.1 Geçmiş Zaman Olur ki Fotoğraflarla Sandıklı cilt.2 Gün Olur Asra Bedel Sandıklı Kilimleri Yazarın yayınlanmış diğer serleri ise şöyledir; -Elif (Şiir) -Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Tarihte Sandıklı -Sandıklı Folkorundan Damlalar Cilt.1 -Şifalı Frigyanın İncisi Hüdai Kaplıcaları -Oku Beni Yaz Beni / Şehitler Destanı -Yunus Emre Türbesi -Sandıklı Ulu Cami -Tarihi Sandıklı Hisarı -Hüdai Kaplıcaları -Akdağ Tabiat Parkı -Sandıklı Türbeleri ve Türbelerle ilgili Halk İnançları Cilt.1 -Dediler ki Vatan Sağolsun, Sandıklı'lı Şehitlerimiz. Araştırma çalışmaları devam eden yazar çeşitli bilimsel toplantılarda Sandıklı ile ilgili bildiriler sunmuştur. 2011 yılında yapılan Sandıklı Araştırmaları Sempozyumunda düzenleme kurulu üyeliğini de yapan yazar,“Sandıklı Türbeleri ve Halk Kültürüne Etkileri” isimli bir bildiri sunmuş olup sempozyum bildirileri Ege Üniversitesi tarafından aynı isimle kitaplaştırılmıştır. Yazarın hazırlığı tamamlanmış baskıya hazır eserleri ise şöyledir; -Geçmiş Zaman olur ki Fotoğraflarla Sandıklı Cilt.3 (Komisyon) -Şeyh Safa Hayatı ve Divanı -Sandıklı Türbeleri ve Türbelerle İlgili Halk İnançları Cilt.3 -Sandıklı Yöresinde Mani Söyleme Geleneği ve Sandıklı Halk Manileri -Sandıklı Efsaneleri -Sandıklı ve Çevresinde Masal Söyleme Geleneği ve Sandıklı Masalları -Sandıklı Folklorundan Damlalar-2 -Gurbette Yalnız bir Şair, Sandıklı'lı Fikri -Sandıklı'lı Şair ve Yazarlar Antolojisi -Sandıklı ve Çevresinde Eğlence Kültürü (Çocuk ve Yetişkin Oyunları) -Sandıklı ve Çevresinde Köy Odası Geleneği -Han Buyruğu (Şiir) -Zemheride Açan Çiğdem (Şiir) -Köyden Şehre Mektuplar (Şiir) -Sandıklı'da Sporun Dünü Bu günü -Kaybolan Değerlerimiz -Sandıklı Halkevi Kuruluş ve Faaliyetleri -Şiirlerle Sandıklı Antolojisi -Hikayeli Sandıklı Türküleri ve Yeni Türkü Derlemeleri Araştırması devam eden çalışmaları: -Sandıklı ve Çevresinde Halk Hekimliği ve uygulamaları -Tarih ve Folklor Açısından Kasaba ve Köylerimiz / -Sandıklı'da Kitabeli Yapılar ve Sandıklı Kitabeleri -Sandıklı ve Çevresinde Halk İnançları ve Uygulamaları -Meşhur Lakaplar ve Hikayeleri -Sandıklı Sözlüğü gibi araştırma çalışmaları devam etmektedir. Araştırmaya olan merakı ile ortaokul sıralarında Osmanlı Türkçesini öğrendi. Öğrenim hayatına ise Anadolu Üniversitesi Tarih Fakülte- sinde devam etmekte olan yazar halen Dinar Pancar Ekicileri Kooperatifi Sandıklı Satış Mağazasında görevli olup evli ve üç çocuk babasıdır.