Sandıklı Tarihi ve özellikle Yunus Emre üzerinde araştırmalarımız sırasında Afyon Gedik Ahmet Paşa Kütüphanesi’nde geniş tarama yaptım. Yine Başbakanlık Osmanlı Arşivleri ve Vakıflar Genel Müdürlüğü arşivleri üzerinde incelemelerim devam etmektedir. İstanbul Kütüphanelerinde bulunan kaynak belgeleri de incelemeye sıra geldi. Pek değerli dostumuz İSKİ Marmara ve Haliç Denetleme Şube Müdürü Sayın Ali Nurdoğan Bey’den bu konuda istişare ettim. Sağ olsunlar şahsım için temin ettiği Kültür Bakanlığı Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nde bulunan “Afyonkarahisar ’ında Nur Mecmuası” nın Osmanlıca sayılarını derleyip göndermişler. Bu nedenle kendisine değerli hizmetlerinden dolayı teşekkürü bir borç bilirim.

Bu dergileri incelerken hepimizin bildiği ve çokça söylenen bir türkümüze tesadüf ettim. Sandıklımızda pek değişik şekilde söylenen, TRT repertuarında de yer alan “Yeşil Olur Sandıklı’nın Biberi” türküsü ilk defa Osmanlıca olarak 1.Şubat.1928 tarihinde yayınlanmıştır. Bu türkü değişik söylemeler ya da söyleyen sanatçının yorumuna göre değişiklere uğrayarak bu günümüze kadar gelmiştir. Sizlere söz konusu dergiyi ve türküyü transkripsiyonu ile birlikte takdim ediyorum:

 

 

 

Afyonkarahisar ’ında Nur Mecmuası Yıl: 1928- Numara 44- Sayfa 3

 

Halkiyat

BİR TÜRKÜ
Havuzun başına gelmesin eller

Bugün efkârlıyım açmasın güller

Diz dize oturup döktüğüm diller

Ay oğlan ay oğlan sen deli misin?

Güzel sevmesine tövbeli misin?

***

Yeşil olur Sandıklı’nın büberi

Genç gelinler getirirler haberi

Yel estikçe tere toplar kabarı ( kâküller kabarır)

Ay oğlan ay oğlan güzelim oğlan

Kol kola verelim gezelim oğlan

***

Havzun başında yatmış uyumuş

Elâ gözleri gaflet bürümüş

Herkes sevdiğini almış yürümüş

Ay oğlan ay oğlan sen deli misin?

Güzel sevmesine tövbeli misin?

İstanbul çarşısında

İstanbul çarşısında

Ay doğar karşısında

Ah onun gözü varmış

Kapı bir komşusunda

Aldırdım

Ben yârimi köşelerde çaldırdım

***

Havzun başına yüz yılan gelir

Kulların başına yazılan gelir

Ne kadar yalvarsam hep yalan gelir

Ay oğlan ay oğlan sen deli misin?

Güzel sevmesine tövbeli misin?

***

Var git oğlan anan seni eversin

Camadan* üstüne cepken giyersin

Kaşının üstüne mor fes eğersin

Ay oğlan ay oğlan güzelim oğlan

Kol kola verelim gezelim oğlan

***

Havuzun başına serildi kilim

Yardan ayrılınca büküldü belim

Ayrılık gününde tutuldu dilim

Ay oğlan ay oğlan sen deli misin?

Güzel sevmesine tövbeli misin?

İstanbul çarşısında

Ay doğar karşısında

Bak onun gözü varmış

Kapı bir komşusunda

Aldırdım

Ben yârimi gecelerde çaldırdım.

 

 

Afyonkarahisar ’ında Nur Mecmuası Yıl: 1928- Numara 44- Sayfa 3 Derginin Kapağı

 

*Camadan: Osmanlı zamanında giyilen çapraz iki sıra düğmeli ve harçlı bir tür kısa kolsuz yelek. Kadife veya çuhadan yapılırdı. Kolları dikişsiz olanlara cepken denirdi. Kol ve yakaları işlemelidir. Potur üstüne giyilirdi.

 

Diğer sayılarda Sandıklı ile ilgili olan bölümleri Türkçeye çevirip önümüzdeki günlerde siz değerli dostlarımıza takdim edeceğiz.

04.01.2013

                                                                                              Hüseyin HÜSREVOĞLU

                                                                                              Emekli Öğr. Araştırmacı-Yazar